Środa, 5 października 2022 r. "Samolot Lublin R.XIII + Lubelska Wytwórnia Samolotów"

 POWRÓT DO PRZESZŁOŚCI  23 października 2016 roku, podczas spotkania miłośników historii "Było, nie minęło" miałem przyjemność fotografować replikę wodnosamolotu Lublin R.XIII, czyli polskiej maszyny, która w latach 30. była w wyposażeniu Morskiego Dywizjonu Lotniczego Marynarki Wojennej w Pucku. Ten samolot został zaprojektowany w 1931 roku przez inż. Jerzego Rudlickiego (stąd R w nazwie). W styczniu 1932 roku Morski Dywizjon Lotniczy z Pucka zamówił trzy samoloty Lublin R.XIII w wersji wodnej, na drewnianych płaskodennych pływakach. Wodnosamoloty  oznaczone Lublin R.XIII bis/hydro zostały dostarczone w październiku i listopadzie 1932 roku. W maju 1934 roku zostało złożone zamówienie na 6 samolotów R.XIIIG (w tej wersji podwozia lądowe zostały wymienione na metalowe pływaki oraz obrotnice SS-32 bis).

1. września 1939 roku R.XIII zostały ewakuowane na Hel. Na samolocie R.XIIIG/hydro wykonano tylko dwa loty bojowe. Por. J. Rudzki z por. obs. Juszczakiewiczem wykonali lot rozpoznawczy w nocy z 6 na 7 września oraz następny w nocy z 7 na 8 września na samolocie R.XIII o numerze bocznym 714, podczas którego ostrzelali w Gdańsku wojska niemieckie, świętujące zdobycie Westerplatte.

W dniu 8 września 1939 roku wszystkie R.XIII MDL zostały zbombardowane w okolicy Juraty, ale żaden cały R.XIII nie dostał się w ręce wroga. Egzemplarz widoczny na zdjęciach ma już za sobą udane wodowanie, ale z powodu zbyt wysokich kosztów oraz skomplikowanych procedur certyfikacyjnych nigdy nie wzbije się w powietrze. 

Samolot Lublin R.XIII został wyprodukowany w Zakładach Mechanicznych Plagego i Laśkiewicza, które później zostały znacjonalizowane i przemianowane na Lubelską Wytwórnię Samolotów. Hangar lotniczy zlokalizowany przy ul. Wrońskiej 2 w Lublinie wybudowano w 1923 roku wg projektu inż. St. Cywińskiego-Cepelińskiego. W ubiegłym roku zakończyła się przebudowa zabytkowych (ale mocno zaniedbanych) budynków, których wygląd przez lata straszył mieszkańców naszego miasta. Po remoncie hangary będą łączyć biznes  z promocją historii.